Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Płocku

Sezon grzewczy związany jest rokrocznie ze zwiększoną liczbą pożarów spowodowanych nieprawidłową eksploatacją urządzeń ogrzewczych na paliwa stałe, ciekłe i gazowe oraz elektrycznych. Pożary te, obok strat materialnych, powodują poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, tym bardziej, że część pożarów jest związana z eksploatacją urządzeń ogrzewczych w porze nocnej b ądź też urządzeń pozostawionych bez nadzoru dorosłych domowników.

Ogrzewanie piecowe na paliwo stałe

Przed sezonem grzewczym należy dokonać przeglądu stanu technicznego urządzeń o grzewczych i przewodów dymowych, zwracając szczególną uwagę, czy:

• przewód kominowy nie jest zatkany;

• nie występują uszkodzenia komina, brak lub uszkodzenie zewnętrznej obudowy komina, drzwiczek przewodów kominowych i kanałów przełazowych;

• do komina nie zostały wprowadzone drewniane elementy konstrukcji więźby dachowej lub inne palne części konstrukcji budowlanych;

• odległość palnej konstrukcji budynku od wewnętrznego lica przewodów dymowych nie jest mniejsza niż 30 cm;

• rury dymowe nie są przeprowadzone bez zabezpieczenia przez palne stropy, ściany lub dachy;

• paleniska do przewodów kominowych są odpowiednio podłączone

• w odległości mniejszej niż 0,5 m od drzwiczek wycierowych i kontrolnych nie są składowane materiały palne.

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, są obowiązani do usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych:

• od palenisk opalanych paliwem stałym – co najmniej 4 razy w roku;

• od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym – co najmniej
  2 razy w roku;

• od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co najmniej raz w miesiącu.

Zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych w wyżej wymienionych obiektach należy usuwać co najmniej raz w roku.

Warunki bezpiecznej eksploatacji butli z gazem płynnym propan-butan

Sprawne technicznie butle z gazem płynnym powinny być ustawione w miejscach łatwo dostępnych. W odniesieniu do budynków mieszkalnych muszą być spełnione następujące warunki:

• w każdym mieszkaniu wewnątrz budynku mogą znajdować się jednocześnie tylko 2 butle o zawartości gazu nie większej niż 11 kg, zasilające dwa odrębne odbiorniki gazowe; butle te powinny być podłączone do instalacji, niedozwolone jest przechowywanie wewnątrz budynku mieszkalnego butli napełnionej gazem i niepodłączonej do instalacji gazowej;

• odległość butli od powierzchni promieniujących ciepłem (grzejniki, piece itp.) oraz wyłączników elektrycznych, liczników elektrycznych, gniazd wtykowych, dzwonków elektrycznych, telefonów i innych urządzeń powodujących iskrzenie powinna wynosić co najmniej 1,0 m;

• jeżeli butlę umieszczono w szafce lub obudowie, wówczas
  w drzwiach albo ściance szafki należy wykonać w najniższym i najwyższym punkcie otwory zabezpieczone siatką;

• butle powinny być ustawione w pozycji pionowej i zabezpieczone przed upadkiem, przewróceniem, dostępem dzieci itp.;

• temperatura pomieszczeń, w których mają pozostawać butle napełnione gazem nie może przekraczać 35°C;

• butli i odbiorników w żadnym przypadku nie wolno umieszczać
  w piwnicy ani w pomieszczeniach, w których podłoga znajduje się poniżej poziomu terenu.

Ponadto butli z gazem płynnym nie wolno umieszczać w:

• szybach instalacyjnych budynków mieszkalnych i innych;

• pomieszczeniach sypialnych i kuc hennych

• kotłowniach;

• garażach i innych miejscach, gdzie znajdują się pojazdy samochodowe, oraz na strychach.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa:

• pomieszczenia, w których zainstalowano przewody i urządzenia gazowe, należy regularnie wietrzyć;

• jeżeli w pomieszczeniu wyczuwalny jest zapach gazu, obowiązuje zakaz używania ognia;

• po zakończeniu użytkowania odbiorników gazu należy zamknąć wszystkie kurki gazowe.

Puste butle po gazie płynnym należy traktować z zachowaniem tych samych środków ostrożności, jak przy butlach pełnych, gdyż zawierają one opary gazu.

Urządzenia ogrzewcze – zasady bezpiecznej eksploatacji

Najczęściej pożary spowodowane przez instalacje elektryczne wynikają z nieostrożności w obsłudze, ustawiania urządzeń ogrzewczych w pobliżu materiałów palnych, na podłożu palnym lub z wadliwego działania samej instalacji. Aby ograniczyć zagrożenie pożarowe związane z eksploatacją urządzeń elektrycznych, należy przestrzegać następujących zasad:

• zachować odległość co najmniej 0,5 m pomiędzy oprawami oświetleniowymi a materiałami palnymi;

• ustawić ogrzewcze urządzenia elektryczne na niepalnych podstawach lub płytach;

• nie pozostawiać bez dozoru włączonych do sieci przenośnych
  grzejników, kuchenek, żelazek i innych urządzeń elektrycznych nieprzystosowanych do ciągłej pracy (z wyjątkiem grzejników akumulacyjnych);

• osobom nieposiadającym wymaganych kwalifikacji zawodowych nie wolno dokonywać samodzielnych przeróbek i remontów urządzeń i instalacji elektrycznych;

• niedopuszczalne jest zakładanie instalacji prowizorycznych, niewłaściwie wykonanych, np.: zawieszanie przewodów bezpośrednio na hakach, gwoździach, owijanie lamp papierem itp.;

• należy stosować się do zaleceń producenta, odnośnie użytkowania i konserwacji urządzeń elektrycznych ;

• nie wolno instalować opraw oświetleniowych oraz osprzętu typu: wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe bez izolacji.

W ferworze świątecznych przygotowań często zapominamy o wyłączeniu na czas garnka z bigosem czy przypilnowaniu dzieci bawiących się zimnymi ogniami przy choince.

Przed przystąpieniem do ozdabiania choinki trzeba ustawić ją we właściwym miejscu, tak aby nie stanowiła zagrożenia pożarowego.

Przede wszystkim należy zachować odstęp od różnego rodzaju źródeł ciepła - piecyków, grzałek, promienników , termowentylatorów oraz oczywiście kominków. Bardzo ważne jest także, aby strumień ciepła wydobywający się z tych urządzeń skierowany był w przeciwną stronę niż choinka. Według przepisów odległość ta powinna wynosić 60 cm. Oczywiście byłoby lepiej, gdyby ten odstęp był większy. Ważne jest także, aby nie ustawiać choinki blisko zasłon i firanek. Nie ma znaczenia to, czy choinka jest prawdziwa, czy sztuczna, gdyż obie palą się tak samo łatwo.

Jeżeli chodzi o oświetlenie choinki to, najlepsze są lampki już gotowe oznakowane znakiem CE dopuszczającym do stosowania na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego – przestrzegamy przed tzw. samoróbkami. Często przy choince zapalamy sztuczne ognie lub świeczki, dlatego kolejną ważną rzeczą jest stabilne ustawienie drzewka, tak aby się nie przewróciło. Teoretycznie tzw. zimne ognie są bezpieczne, jeżeli zostały zawieszone pod gałązkami i ich nie przypalają. Wytwarzają one jednak wysoką temperaturę i w sprzyjających warunkach mogą wywołać pożar. Dlatego nie należy zezwalać dzieciom na zabawę sztucznymi ogniami bez nadzoru osoby dorosłej.

W przypadku pożaru choinki w pierwszej kolejności należy wyłączyć ozdoby (lampki, światełka) z instalacji elektrycznej. Następnie powinno się polać choinkę wodą lub użyć gaśnicy. Jeżeli pożar się rozprzestrzenia, należy wezwać straż pożarną. Prawdziwe choinki lepiej jest trzymać w doniczce lub wiaderku, gdyż wolniej wysychają, a co się z tym wiąże – wolniej się palą.

Niebezpieczne mogą być także lampki zawieszane na wolnym powietrzu. Ozdabia się nimi rosnące w ogródkach świerki, jodły i inne drzewka, a także wejścia do domów i okapy dachów. Girlandy różnokolorowych światełek wyglądają imponująco, ale należy zwrócić uwagę, czy są one przystosowane do używania w tych warunkach. Lampki niemające właściwej
izolacji, które w pomieszczeniach mogłyby być niezawodne, po zamoknięciu na deszczu lub śniegu mogą spowodować porażenie prądem.

Bezpieczna ewakuacja ludzi z obiektów jest możliwa, jeśli zostały spełnione odpowiednie warunki techniczno-budowlane dla dróg ewakuacyjnych i elementów wystroju wnętrz, określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690, z późn. zm.), oraz ustalono przedsięwzięcia ewakuacyjne. Ewakuację z budynku należy podjąć po ocenie przez kierującego akcją ratowniczą (zarządzającego obiektem), czy rzeczywiście istnieje taka potrzeba.

Podstawowym obowiązkiem wszystkich osób przebywających
w budynku w przypadku powstania zagrożenia, jest współpraca oraz bezwzględne podporządkowanie się poleceniom kierującego akcją ratowniczą, który do czasu przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej musi zorganizować ewakuację ludzi i mienia. Osoby niebiorące udziału w akcji ratowniczej powinny ewakuować się najkrótszą oznakowaną drogą ewakuacyjną poza strefę objętą pożarem lub na zewnątrz budynku. Wszyscy uczestniczący w ewakuacji, a w szczególności organizujący działania ewakuacyjne, powinni pamiętać, że:

• w pierwszej kolejności ratuje się zagrożone życie ludzkie;

• ewakuację rozpoczyna się od tych pomieszczeń (lub stref), w których powstał pożar lub które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się ognia, oraz tych pomieszczeń (lub stref), z których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg ewakuacji może być odcięte przez pożar, zadymienie lub inne zagrożenie;

• zabronione jest wykorzystywanie dźwigów (wind) do celów ewakuacji – ewakuację z wyższych kondygnacji należy prowadzić klatkami schodowymi;

• należy wyłączyć dopływ prądu do pomieszczeń i stref objętych pożarem;

• należy usuwać z zasięgu ognia wszelkie materiały palne, cenne urządzenia itp.;

• należy przeciwdziałać panice wśród ludzi przebywających w budynku, wzywając do zachowania spokoju, informując o drogach ewakuacji, oraz roztaczać opiekę nad potrzebującymi pomocy;

• w przypadku odcięcia dróg ruchu dla pojedynczych osób lub grupy ludzi, należy niezwłocznie dostępnymi środkami, bezpośrednio lub przy pomocy osób znajdujących się na zewnątrz odciętej strefy, powiadomić o tej sytuacji kierującego akcją ratowniczą;

• osoby odcięte od dróg wyjścia, a znajdujące się w strefie zagrożenia, należy zebrać w pomieszczeniu najbardziej oddalonym od źródła zagrożenia oraz w miarę posiadanych środków i istniejących warunków, ewakuować na zewnątrz przy pomocy sprzętu przybyłych jednostek Państwowej Straży Pożarnej;

• wchodząc do pomieszczeń lub stref silnie zadymionych, należy przyjmować pozycję pochyloną (jak najbliżej podłogi) oraz zabezpieczać drogi oddechowe prostymi środkami (np. zmoczonym w wodzie materiałem);

• podczas przechodzenia przez silnie zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych należy poruszać się wzdłuż ścian, aby nie stracić orientacji co do kierunku ruchu;

• nie należy otwierać bez potrzeby drzwi do pomieszczeń, które mogą być objęte pożarem, ponieważ nagły dopływ powietrza sprzyja gwałtownemu rozprzestrzenianiu się ognia – otwierając drzwi do takich pomieszczeń, należy chować się za ich ościeżnicę;

• nie można dopuszczać do blokowania w pozycji otwartej drzwi wyposażonych w samozamykacze;

• po zakończeniu ewakuacji osób należy sprawdzić, czy wszyscy opuścili poszczególne pomieszczenia – przy niezgodności stanu osobowego i podejrzeniu, że ktoś pozostał w zagrożonej strefie, należy natychmiast zgłosić ten fakt jednostkom ratowniczym przybyłym na miejsce akcji i przeprowadzić ponowne sprawdzenie pomieszczeń
  w budynku.